-Το ‘κανες μωρέ Γιάννη, άντε να τρόμαξες καμιά γιαγιά ή να διασκέδασες κάποιους fun των ιστοριών φαντασίας. Τι περιμένεις στ’ αλήθεια να βγει απ’ όλα αυτά; του ‘πε αγαναχτισμένος με την μεθοδική επιμονή του ο Άρης..
-Το ξέρω φίλε, δικές μου διαφυγές είναι από το πραγματικό χρέος… Από την άλλη ποτέ δε ξέρεις! Ας επωμιστεί στην τελική και ο καθένας τη δική του ευθύνη. Αν δε μπορεί να τα ‘σηκώσει’ ας τα αγνοήσει, μη πει όμως πως δεν ήξερε… Γίνομαι κακός Άρη, το ξέρω, αλλά… είναι απείρως πιο βαρύς ο μοναχικός σταυρός… Και βολοδέρνω πάλι στα δικά μου αδιέξοδα, γαμώτο! Γιατί αν είχα λύσει αυτά πιθανόν να έλυνα και τούτο, τουλάχιστον στο βαθμό που με αφορά. Αλλά βλέπεις…
Αυτή ήταν η συζήτηση που κάνανε λίγο καιρό μετά την δημοσίευση του ‘μυνήματος’, στο γνωστό μήκος κύματος των προηγούμενων συζητήσεων και των από καιρό ‘εμπεδωμένων αντιλήψεων’ πλέον στη σκέψη του. Αν αυτό που ακολούθησε αποτελούσε έκπληξη για τον ίδιο, αποτελούσε πολύ μεγαλύτερου μεγέθους έκπληξη για κείνους που τον γνώριζαν αρκετά καλά και μιλούσαν τόσο καιρό μαζί του…
Ήταν φανερά στενοχωρημένος, αλλά από την άλλη μια παράξενη λάμψη φώτιζε το πρόσωπό του.
-Λέγε, του είπε η Ειρήνη.
-Σα τι να πω; απάντησε εκείνος.
-Τι τρέχει;
-Έκανα λάθος τόσο καιρό Ειρήνη σ’ όλα αυτά που λέω… συνέχισε εκείνος, με τη δυσκολία του ανθρώπου που η πραγματικότητα του αποκαλύπτει το λάθος του και τον αναγκάζει να αναιρέσει, ακόμη κι αν αυτό που αναιρεί είναι η βεβαιότητα για τον επικείμενου θάνατό του!
-Δόξα σοι ο Θεός Γιάννη μου! σταυροκοπήθηκε εκείνη ξαφνιασμένη και χαρούμενη. –Να την σημειώσεις τούτη τη μέρα στο ημερολόγιο να την γιορτάζεις κάθε χρόνο! του είπε σχεδόν αναπηδώντας με μια απότομη κίνηση!
-Δεν είναι τόσο απλό Ειρήνη. Τόσα χρόνια ο εφιάλτης αυτός στοίχειωνε την ζωή μου και ήμουν εκατό τα εκατό σίγουρος ότι είχα απόλυτο δίκιο και γι αυτά που αισθανόμουν και για αυτά που έλεγα και γι αυτά που έκανα. Και τώρα …δεν είναι απλό! είπε μάλλον περισσότερο στοχαστικά.
-Γιάννη, το να παραδεχτείς μια πλάνη που την υποστήριζες για ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, με τόση αυτοπεποίθηση και τόσο πάθος, θέλει ‘αρχίδια’, αν μη τι άλλο… πρόσθεσε εκείνη συγκινημένη. –Δόξα σοι ο Θεός! σταυροκοπήθηκε πάλι.
-Μετά από τόσα χρόνια φίλη μου, συνέχισε εκείνος, κουβαλάω ένα σταυρό, μόνο που το κάνω με εντελώς λάθος τρόπο, παίζοντας το παιγνίδι του ‘έξω από δω’! Μετά από τόσα χρόνια εσωτερικού μαρτυρίου φτάνω να επιβεβαιώσω με αναπόδραστο για την συνείδησή μου τρόπο τα λόγια του ευαγγελίου, όταν λέει ότι δε γίνεται να νικήσεις το κακό με το κακό, ότι τα ‘μέσα’ δεν είναι άσχετα με το σκοπό, που λένε άλλωστε και κάποιοι φιλόσοφοι, αλλά στην ουσία καθορίζουν το αποτέλεσμα. Φτάνω, αν και πολύ αργά, να επιβεβαιώσω στη ζωή μου την ευαγγελική ‘μωρία’…
Αν η Ειρήνη ήταν λιγότερο φορτισμένη συγκινησιακά θα χε βέβαια καταλάβει μετά απ’ αυτά που είπε ο φίλος της ότι κάτι ‘δεν πήγαινε καλά’ με αυτό που είχε καταλάβει, μόνο που εκείνη συνέχιζε να σταυροκοπιέται δακρυσμένη…
-Δε γίνεται, συνέχισε εκείνος, να βρεις το δίκιο σου διεκδικώντας το, πρέπει να χαρίσεις τα κλεμμένα, να προσφέρεις και το πουκάμισο σε κείνον που σου ‘κλεψε το πανωφόρι, να ελεήσεις τον ‘κακό’ άνθρωπο που σε έβλαψε, ή που ακόμη χειρότερα έβλαψε ή βλάπτει τους δικούς σου ανθρώπους, να αντιπροσφέρεις καλό αντί για κακό, είναι απίστευτο… συνέχισε εκείνος, σχεδόν μονολογώντας…σχεδόν ψελλίζοντας…
-Γιάννη τι εννοείς; Σε τι ακριβώς αναφέρεσαι; του είπε, χωρίς να ‘ναι βέβαιη αν έπρεπε να τρομάξει…
-Έκανα λάθος όλο αυτό το διάστημα Ειρήνη, και από αυτή την άποψη μακάρι να μην ήξερα τίποτα για όλα αυτά, θα λειτουργούσα όπως όλοι σας, πολύ καλύτερα δηλαδή, από κάθε άποψη.
-Τι εννοείς καλύτερα να μην ήξερες; Ποιο είναι το λάθος που έκανες δηλαδή; Δεν καταλαβαίνω… είπε εκείνη έκπληκτη και δισταχτική.
-Ειρήνη μου, μοιράστηκα το ‘σκοτάδι’ τους με ‘δίκαιη’ οργή, έπαιξα το παιγνίδι τους ‘πολεμώντας’ τους, νομίζοντας ότι τους πολεμώ… Και ξαφνικά, σαν να ξύπνησα, κατάλαβα ότι στην πραγματικότητα καθόλου δεν διέφερα από κείνους, παρά μετέτρεψα το ανθρώπινο πρόσωπό μου σε κείνο ενός δαίμονα, μια αποκρουστική δηλαδή γελοιογραφία ανθρώπου… (διπλά χειρότερα μάλιστα)…
-Κάτσε ρε Γιάννη, μέχρι χθες κατέληγες στο τέλος να λες όταν άλλες φορές συζητούσαμε, ότι ούτε λίγο ούτε πολύ έχεις ένα ιδιαίτερο ρόλο σε όλα αυτά τα τρομερά γεγονότα που περιγράφεις (αυτό που όλοι μας ερμηνεύαμε χωρίς να το λέμε πάντα ως μια μεγαλομανή φαντασίωση, που σ’ έκανε να νιώθεις άδικα ότι έχεις διαπράξει όλα τα κακά του κόσμου, με έναν υπερβάλλοντα ζήλο ανάληψης ευθύνης, απλά για να νιώθεις σπουδαίος) και τώρα μου λες …τι; Δε καταλαβαίνω... λες το ίδιο πράγμα με διαφορετικό τρόπο…; Διαφώτισέ με! Όλα αυτά που υποστήριζες μέχρι χθες, γίνονται πραγματικά ή έκανες τελικά λάθος;
-Γίνονται Ειρήνη, γίνονται δυστυχώς, δεν είμαι τρελός. Το πρόβλημα είναι ότι τόσο καιρό πέρα από το τι συμβαίνει σε πρακτικά καθαρά επίπεδο, εγώ συμμετέχω στο ίδιο αυτό κακό, πιστεύοντας μάλιστα ότι το πολεμώ. Μοιράζομαι το σκοτάδι αυτών των πλασμάτων προσπαθώντας υποτίθεται να πράξω κάτι αντίθετο και να τα πολεμήσω. Επιχειρηματολογώ στον εαυτό μου σχετικά με την αναγκαιότητα μιας τέτοιας συμπεριφοράς και την πρακτική της σημασία, για την αναγκαιότητα της γνώσης της αλήθειας των γεγονότων και για την αδήριτη αναγκαιότητα να τα επικοινωνήσω και σε όλους τους άλλους, ώστε να υπάρξει στο τέλος μια δράση που θα αντιμετωπίσει το φοβερό αυτό κακό… αλλά χωρίς να το καταλάβω επαναλαμβάνω τα επιχειρήματα που λένε οι πάντες όταν πρόκειται συνειδητά ή όχι να πράξουν κάτι αντίθετα από το λόγο της Αλήθειας και του Χριστού! Όταν δηλαδή αμαρτάνουν ενώ πιστεύουν ότι ενεργούν σωστά και δίκαια… Και τελικά μες απ’ αυτό το δύσκολο δρόμο της εμπειρικής επαλήθευσης αρχίζω να αντιλαμβάνομαι το λόγο του ευαγγελίου: ‘Ελάτε σε μένα… οι κεκοπιώντες… κι εγώ αναπαύσω ημάς…’ Εξηγούνται τόσο δύσκολα ρε Ειρήνη όλα αυτά, φαίνονται τελείως παράλογα, αλλά μόλις αρχίζω να καταλαβαίνω λίγο το νόημά τους και την αλήθεια τους…, εγώ…, ‘ένα απ’ τα σημεία των καιρών’ όπως έχω αναφέρει… τελείωσε τα όσα έλεγε… (σχεδόν θλιμμένος…).
Αν δεν ήταν αυτό το φώς στο πρόσωπό του, η χαλαρότητα του συνήθως σφιγμένου του προσώπου, η πρωτόφαντη (και εντελώς παράλογη για τα δικά του δεδομένα) ψυχική ηρεμία καθώς μιλά για αυτόν τον ‘οικουμενικής διαστάσεως εφιάλτη’ του, η Ειρήνη ίσως έβαζε τα κλάματα… Μα τώρα κρατήθηκε, κι έκανε μια ακόμη προσπάθεια να καταλάβει. Άλλωστε τόσο καιρό ‘έπαιζε’ στο δικό του γήπεδο, συνδιαλεγόμενη μαζί του σαν όλα αυτά να συνέβαιναν πραγματικά, μα τούτη την ώρα την είχε τελείως μπερδέψει… Έκανε μια δοκιμή ακόμη…
-Εντάξει, αν έχω καταλάβει σωστά, όλα τούτα που μας λες τόσο καιρό είναι αληθινά, μόνο που ως τώρα εσύ τα αντιμετώπιζες λάθος. Το σωστό πιο είναι όμως, που βρήκες;
-Ίσως ξαφνιαστείς αλλά το σωστό είναι να συμπεριφέρομαι σα να μην συμβαίνουν! Μοιάζει λίγο με την διπλή σκέψη που αναφέρει στο ‘1984’ ο Όργουελ, (τελικά αυτό το βιβλίο αποδεικνύεται πιο προφητικό απ’ ό,τι φαινόταν με την πρώτη ματιά), αλλά ίσως με διαφορετικό τρόπο, ίσως για διαφορετικό λόγο, ίσως με μια διαφορετική διάθεση, έναν διαφορετικό τόνο… Είναι δύσκολο να στο εξηγήσω, αλλά αρχίζοντας από το πνευματικό γεγονός του μη μίσους και της μη επίρριψης ευθυνών στους ‘κακούς’, αυτή τη στιγμή ακόμη και για εντελώς ‘καθημερινούς’ -πρακτικούς λόγους δηλαδή, δεν έχει κανένα νόημα να φέρω στην επιφάνεια την όποια ‘αλήθεια’ αυτών των συμβάντων. Κι αυτό φυσικά δεν το εννοώ με την έννοια του (αυτονόητου) προσωπικού συμφέροντος, για να επιδείξω δηλαδή ‘μια (αποκρουστική ομολογουμένως) ορθοφροσύνη βαμμένη στο αίμα των άλλων’ όπως έλεγα άλλοτε, αλλά αντίθετα, για να καλύψω την όποια ‘αλήθεια της πραγματικότητας’ και του όποιου ‘συμφέροντος’ με μια υψηλότερη και ουσιαστικότερη αλήθεια… Ξέρω πως σε έχω μπερδέψει Ειρήνη… αλλά δε γίνεται να το εξηγήσω αλλιώς, …με συγχωρείς.
-Δε πειράζει Γιάννη. Αλλά κι εγώ αν το σκεφτώ από την άποψη που το λες, πραγματικά φαίνεσαι πολύ πιο ήσυχος τώρα (άρα τουλάχιστον με αυτή την έννοια είναι σωστό αυτό που λες), αν το σκεφθώ πάλι από την άποψη (την υποθετική για σένα, αλλά πολύ πραγματική για μένα) της περίπτωσης να πέφτεις έξω σ’ όσα λες, πάλι για καλό το βλέπω…
Όπως και να ‘χει θα ‘ταν σίγουρα πολύ καλύτερα αν όλα αυτά δεν συνέβαιναν ούτε στην πραγματικότητα αλλά ούτε και στην σκέψη σου, συμπλήρωσε μέσα της, αλλά αυτό… Έπρεπε να συμβιβαστεί. Ίσως δε μπορούσε να συμμεριστεί τώρα τον αρχικό ενθουσιασμό της, αλλά επρόκειτο σίγουρα για μια πρόοδο.
-Γιάννη, μακάρι να σου μείνει αυτό το τελευταίο ‘φλας’ που ‘φαγες’, μου φαίνεται καλύτερο από τα άλλα που χεις ‘φάει’ ως τώρα! του πε πειραχτικά (ξαναρχίζοντας πάλι το ‘παιγνίδι’ των διπλών νοημάτων, αλλά κατά μια έννοια αυτή τη φορά ‘απολύτως’ εννοώντας το!).
Ούφ, μακάρι κάποιος να μπορούσε να αποφανθεί για την ‘αλήθεια’ και την ‘πραγματικότητα’ τελικά, σκέφθηκε, την όποια αλήθεια και την όποια πραγματικότητα (που λέει κι ο Γιάννης), αλλά μάλλον δεν υπάρχει ‘τέτοιο πράγμα’, συμπλήρωσε, με το χαρακτηριστικό τρόπο που ‘χουν οι γυναίκες να αποφαίνονται άμεσα διαχωρίζοντας το ουσιώδες από το δευτερεύον –αντίθετα βέβαια από τον ανδρικό πληθυσμό- σε τέτοιου είδους φιλοσοφικές αναρωτήσεις…
Δεν ήταν άλλωστε πρώτη φορά που ο φίλος της της έφερνε στο νου τον Ντοστογιεφκικό ‘ηλίθιο’ με αντιφατικά ομολογουμένως συναισθήματα… Αυτό που δεν ήξερε βέβαια είναι ότι ο Γιάννης μοιραζόταν μαζί της από καιρό αυτή τη σκέψη (που δεν ήταν μόνο δική της) και φυσικά όχι λόγω κάποιων ιδιαίτερων ‘τηλεπαθητικών δυνάμεων’. Αυτό όμως που δε θα μπορούσε να μοιραστεί ( όχι τουλάχιστον μέχρι τέλους), ούτε μ’ αυτή ούτε και με κανέναν άλλο, ήταν η δική του (διαισθητική περισσότερο) ερμηνεία αυτού του ομολογουμένως καταστροφικού, Ντοστογιεφσκικού, ‘αντιήρωα’… Αλλά ας σεβαστούμε κι εμείς τη σιωπή του…- ‘ανάγκη γαρ εστί…τιθασεύουσα και κυρίους’…
