Τα σημεία των καιρών και η θέση μας ως χριστιανών

                 Άρθρο που δημοσιέυτηκε στο 'Αντίφωνο Επιστημών Τεχνών και Φιλοσοφίας'

την 8/7/2011

Αφορμή για αυτό μου το άρθρο αποτέλεσε ένας από καιρό προβληματισμός για όσα γίνονται στην εποχή μας και για το νόημά τους. Εδώ και δεκαετίες έχει ανακινηθεί- όχι αδικαιολόγητα- στους χριστιανικούς κόλπους το ζήτημα της αποκάλυψης και αν πράγματι διανύουμε το τελευταίο όντως διάστημα της ανθρώπινης ιστορίας. Παρότι δυσκολοερμήνευτο το κείμενο της ‘αποκάλυψης του Ιωάννη’ στην Καινή διαθήκη και δε μπορεί κάποιος να παραβλέψει εύκολα, σημεία αναγνωρίσιμα πια στους καιρούς μας. Για παράδειγμα η εκτεταμένη οικολογική καταστροφή που φαίνεται να προεικονίζεται σε σημεία του κειμένου. Το πιο όμως επίμαχο ζήτημα, αυτό που προκάλεσε τις μεγαλύτερες αντιδράσεις και τους πιο έντονους προβληματισμούς είναι ο αριθμός

666 που η αποκάλυψη αναφέρει ως αριθμό του θηρίου. Το μπαρ κοντ, πραγματικά εμπεριέχει σαν βασικό κωδικό (με τις διπλές διαχωριστικές γραμμές στην αρχή το μέσο και το τέλος κάθε ηλεκτρονικού σήματος) αυτό τον αριθμό. Και για τους πιο οξύνους παρατηρητές πραγματικά συμβαίνουν πολλά ‘περίεργα’ πράγματα στην εποχή μας. Κάπως επιγραμματικά, εκτός από μια γενική πνευματική κατάπτωση και εξαχρείωση (και το ‘πνευματικό’ υπό οποιαδήποτε έννοια) που όλοι αντιλαμβανόμαστε λίγο πολύ και κανέναν μας δεν έχει αφήσει άθικτο, έχει από καιρό αρχίσει μια επίθεση στις ανθρώπινες ελευθερίες (υπό το πρόσχημα τρομοκρατικών απειλών), και η παράλογη δράση της ανθρωπότητας δε δείχνει να σταματά μπρος στην απειλή της περιβαλλοντικής καταστροφής. Η τεχνολογία για πρώτη φορά παρέχει τέτοιες τρομαχτικές δυνατότητες, που όπως είναι φυσικό, και όπως συνήθως συμβαίνει στην ανθρώπινη ιστορία, θα χρησιμοποιηθούν -και ήδη χρησιμοποιούνται- κυρίως για κακό σκοπό, είτε πρόκειται για τον αφανισμό των ‘εχθρών’ είτε για τη χειραγώγηση των λαών. Θα είχε σίγουρα μεγάλη σημασία να δούμε τι συντελείται τον τελευταίο καιρό, και όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κόσμο. Σκοπός όμως αυτού του άρθρου είναι να θίξει ένα μόνο σημαντικό ζήτημα και αν είναι δυνατόν να το αποσαφηνίσει.

Αφορμή στάθηκαν οι διαδηλώσεις και οι ευρείς διαμαρτυρίες του λαού μας όσον αφορά την αναγραφή του θρησκεύματος -παλιότερα- στις ταυτότητες, και εκ νέου-πρόσφατα- την χρήση της κάρτας του πολίτη. Βλέπει κι ο πιο δύσπιστος σήμερα ότι τα σενάρια για μια παγκόσμια διακυβέρνηση που θα έχει έναν ολοκληρωτικό χαρακτήρα και θα θέτει ως όρο επιβίωσης την άρνηση της ψυχής, και της χριστιανικής πίστης, ότι επαληθεύονται ολοένα και περισσότερο. Ακόμη και άνθρωποι που είναι εκτός εκκλησίας μιλάνε πλέον ανοιχτά για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, που προετοιμάζεται από καιρό, και θα έχει ως πιθανή κατάληξη ο πολίτης αυτού του παγκόσμιου κράτους -τέρατος που προσπαθούν κάποιοι να δημιουργήσουν, να πρέπει να κάνει οποιαδήποτε συναλλαγή του μες από ένα τσιπ, πιθανώς στο σώμα του, που θα περιέχει οποιοδήποτε στοιχείο και οικονομικό και πολιτικό. Πολλά συνηγορούν προς αυτή την κατεύθυνση.

Αλλά θα ήθελα να εξετάσω το νόημα ενός τέτοιου γεγονότος, αφού υποθετικά δεχτώ ότι όλα αυτά τα σενάρια αληθεύουν, το νόημα που μπορεί να έχουν για εμάς που πιστεύουμε στο Θεό. Ειπώθηκε πως η αναγραφή του θρησκεύματος στην ταυτότητα ήταν μια ομολογία, και ειπώθηκε ότι η αποδοχή της κάρτας ή του τσιπ στο οποίο ενδεχομένως αυτή θα μετεξελιχθεί, σημαίνει άρνηση της πίστης. Νομίζω, όπως εγώ τουλάχιστον καταλαβαίνω το θέμα, ότι εμπλέκονται, αναφορικά με αυτά τα πράγματα, δυο ζητήματα διαφορετικής τάξης. Το ένα έχει να κάνει με την ιδιότητά μας ως πολίτες, ως μέλη μιας οργανωμένης κοινωνίας, ως άνθρωποι που ενδιαφερόμαστε για την ευρυθμία του πολιτεύματος, για τον σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων, και για μια όσον το δυνατό μεγαλύτερη κοινωνική δικαιοσύνη. Και το άλλο είναι ένα θέμα ομολογίας, εξαιρετικά σπουδαίο, για όσους μοιραζόμαστε την χριστιανική πίστη. Είναι η διπλή υποχρέωση ενός χριστιανού, από τη μια να προσπαθεί να βάλει στη ζωή του τις ευαγγελικές αλήθειες όσο είναι αυτό δυνατό, και από την άλλη η εξωτερική δήλωση, αν χρειαστεί, της πίστης μας, και μάλιστα με οποιοδήποτε τίμημα.

Καταρχήν, νομίζω πως υπάρχει σύγχυση στην σκέψη μας αναφορικά με αυτά τα δύο επίπεδα ύπαρξης, με αυτούς τους δυο τρόπους συμμετοχής μας στον κόσμο. Το ζήτημα των δικαιωμάτων είναι πολιτικό ζήτημα. Οι χριστιανοί πολλές φορές έζησαν σε ειδωλολατρικά κράτη όπου κανένα θρήσκευμα δεν αναγραφόταν στο δελτίο της ταυτότητάς τους, αλλά όταν τέθηκε τέτοιο ζήτημα ομολόγησαν την πίστη και κάποιοι μέχρι μαρτυρίου, μέχρι αίματος. Επίσης οι χριστιανοί χρειάστηκε αρκετές φορές να ζήσουν σε ολοκληρωτικά καθεστώτα, μπορεί να τύχαινε να είναι δούλοι ή οτιδήποτε άλλο. Αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι υπάρχουν ζητήματα που είναι καταρχήν πολιτικά και ως χριστιανοί αισθάνομαι πως θα πρέπει να αγωνιζόμαστε για αυτά συμβάλλοντας σε μια καλύτερη κοινωνία, υποστηρίζοντας τους αδικημένους, και κάνοντας αν χρειαστεί ακόμη και προσωπικές θυσίες. Είναι η εντολή ης αγάπης που δεν μπορεί να μας αφήνει αδιάφορους έναντι στα δεινά των συνανθρώπων μας, και υπάρχουν πολλών ειδών καταχτήσεις που σήμερα απειλούνται και θα πρέπει να τις υπερασπιστούμε με οποιοδήποτε τρόπο μπορούμε.

Αλλά δεν είναι δυνατόν αυτό να γίνεται τόσο επιλεκτικά, εννοώ πως δεν μπορεί ο λόγος των ανθρώπων της εκκλησίας να περιορίζεται μόνο στα εθνικά ας πούμε ζητήματα ή να βγάζει το κόσμο στο δρόμο να διαδηλώνει μόνο όταν θίγεται κάτι εξόφθαλμα ‘εκκλησιαστικό’ όπως η αναγραφή του θρησκεύματος, ή η χρήση του αριθμού 666

 Τα λέω αφού έχω δεχτεί εξαρχής ότι οι υποθέσεις που έχουν γίνει για την σημασία αυτών τω γεγονότων και την εξέλιξή τους στο μέλλον είναι αληθείς. Καταλαβαίνω ότι σε μια τέτοια περίπτωση η κοσμική εξουσία και το πνευματικό κακό συμπλέκονται και ότι θα μπορούσε πραγματικά ένα τέτοιο κράτος να ήταν το κράτος του ‘αντιχρίστου’ όπως λένε κάποιοι. Αλλά θέλω να τονίσω την διαφορετική φύση των δύο επιπέδων και να πω ότι ακόμη και αν δεν ήταν έτσι, ακόμη κι αν ο περιβόητος αριθμός δεν έμπαινε στο ‘μπαρ κόντ’ , είχαμε κάθε λόγο και υποχρέωση να αντιδράσουμε σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, είχαμε κάθε λόγο και έχουμε να αντιδράσουμε στην οικονομική εξαθλίωση της κοινωνίας και στην στέρηση των δικαιωμάτων μας ως πολιτών, και να συμπαραταχθούμε με κείνους τους ανθρώπους με παρόμοιες αγωνίες με τις δικές μας έστω και αν δεν μοιράζονται τις δικές μας θρησκευτικές πεποιθήσεις. Η αλήθεια και η αγάπη δεν είναι ζήτημα μόνο δογματικών διακηρύξεων, αλλά καθημερινής πάλης σε όλα τα επίπεδα. Ούτε την έχουμε ‘πατεντάρει’ όσοι λέμε ότι είμαστε χριστιανοί, ούτε είναι εξόριστοι από αυτή όλοι οι άλλοι. Αυτά ήθελα να πω από ενδιαφέρον, αγάπη, αγωνία για όσα συμβαίνουν σήμερα στον κόσμο, και στη χώρα μας ειδικότερα, και βέβαια θίγοντας με μεγάλη συντομία μια μόνο τους διάσταση, που αφορά κυρίως όσους είμαστε ή νιώθουμε μέλη της εκκλησίας.

Ώρες ανίας (και πως να με ανεχτώ;)

Όλα αυτά τα πράγματα με τα οποία περιβάλλω τις κενές ώρες, μια βουβή μανία που στρέφω προς τον εαυτό μου, λογοδοτεί ως υπεύθυνος, δεν είμαι καθόλου ελεήμων ως συνηθίζει να είναι ο Θεός με τους ανθρώπους, ακόμη δεν έχω μάθει να με αγαπώ, γιατί δεν φτάνει να ξέρεις ό,τι πρέπει να κάνεις, και τα τόσα βιβλία ψυχολογίας και οι τόσες ώρες στοχασμού... είναι ολοφάνερο πως κάπου κάνω λάθος. Μα πως να απαντήσω σε τόσο συντριπτικά επιχειρήματα, πρώτον ότι κάποτε αγάπησα, κάτι που από μόνο του θα ‘ταν αρκετό για την καταδίκη μου, δεύτερον πως υπό το φως του θανάτου κρίνομαι τελείως ελλιπής, τελείως, (αλλά σε ποιόναρέσει να σκέφτεται τέτοια πράγματα;), τρίτον... τρίτον... Το τρίτο είναι μόνο που μ’ ανακουφίζει λίγο, γιατί ‘τι θα ‘ταν αρκετό για να δικαιώσει τη ζωή ενός ανθρώπου;’, κι επειδή το ερώτημα ίπταται από πάνω μου χωρίς να μπορώ να απαντήσω τρέφω μια μικρά ελπίδα...

Στρατευμένη ποίηση

Η ποίηση που εκπληρώνει μια υπαρξιακή ανάγκη στρατεύεται στον ίδιο τον άνθρωπο, τον δημιουργό και κατ’ επέκταση τον κάθε άνθρωπο, εκφράζοντας αγωνίες, περιγράφοντας καταστάσεις, όλη αυτή την περιπέτεια της ψυχής στον κόσμο, την ψηλάφηση του νοήματός της. Όταν ο καλλιτέχνης έχει ένα όραμα για το μέλλον για κάποιο συνολικό (ουτοπικό συνήθως) μετασχηματισμό της κοινωνίας μπορεί τότε στρατευμένος ο ίδιος στο όραμά του να επιστρατεύσει και την ποίησή του για τον ίδιο σκοπό. Σε αυτή την περίπτωση, δεν ξέρω αν υπάρχει ως διαφοροποιημένη λειτουργία, από τη στιγμή που και πάλι είναι το προσωπικό νόημα εκείνο που κατευθύνει την ποιητική πράξη. Μόνο που σε αυτή τη περίπτωση ίσως εκείνο που γράφεται να αντιμετωπίζεται χρηστικά από τον δημιουργό, ως παρακίνηση και αφύπνιση του αναγνώστη, ως προσπάθεια μύησής του στο (πολιτικό συνήθως) όραμά του. Και ίσως έτσι να υποδηλώνεται ότι το έργο δε θα γραφόταν αλλιώς, λόγω μιας προσωπικής ανάγκης, ώστε να μπορεί να μείνει πιθανότατα και στο συρτάρι του γραφείου του έχοντας ήδη εκπληρώσει το προορισμό του. Ή αν κοινοποιούνταν να κοινοποιούνταν ως ανάγκη μοιράσματος μιας προσωπικής κατάστασης με αναγνώστες που έχουν παρόμοιες αγωνίες. Δε ξέρω. Αυτό όμως που ξέρω με αναντίρρητη βεβαιότητα είναι ότι δεν είναι δυνατόν να ‘επιβάλλει’ κανείς (σαν ιδεολογικούς ψυχαναγκασμούς) κανόνες τέτοιου είδους στην τέχνη. Ο αληθινός καλλιτέχνης άλλωστε δε θα ρωτήσει ποτέ τους άλλους γιατί γράφει ή γιατί πρέπει να γράφει ή για το τι είναι ‘σωστό’ να γράφει (ακόμη κι αν αγνοηθεί ή πολεμηθεί- οι μεγαλύτεροι δημιουργοί άλλωστε είναι πολύ πιο μπροστά από την εποχή τους και το κοινό τους (το πραγματικό κοινό) που σε κάθε εποχή είναι απελπιστικά μικρό.

Ιστορίες παλιές, λόγια που ξεντυθήκαμε όπως το παλιό δέρμα τα φίδια...

-Άντε καλή μου αργείς και θα σε μαλώσω!

-Μη με μαλώνεις σήμερα. Έχω δείξει μεγάλη βελτίωση στις καθυστερήσεις.

-Ναι μόνο μισή ώρα!

-Θυμήσου τα σαρανταπεντάλεπτα...έλα, έλα παρουσιάζω πρόοδο!

-Διάβασα ότι αυτή η μανία με τις καθυστερήσεις προσβάλλει ανθρώπους με συμπλέγματα κατωτερότητας. Σαν υπεραναπλήρωση (είμαι σπουδαίος γι αυτό θα με περιμένεις!), αλλά γω πιστεύω ότι στην δική σου περίπτωση πρόκειται μάλλον περί παντελής αδιαφορίας για το άτομό μου.

-Έλα ρε Λουκά αφού πέρασε η μάνα μου τι ήθελες να ‘κανα, να την έδιωχνα;

-Εμένα γιατί δε μου συμβαίνει τίποτα απ' όλα αυτά όταν έχω ραντεβού;

Η Τασία έβγαλε κάτι απ' τη τσάντα της.

-Χτες έφτιαξα τυρόπιτα, σού ‘φερα να δοκιμάσεις, άντε...παλιογκρινιάρη!

Μετά τη δωροδοκία ό Λουκάς άλλαξε θέμα καθώς τέλειωνε τη σκέψη ότι η Τασία αν και σέξυ ξηγείται και καλή νοικοκυρά.

-Είδες για να μην αποταμιεύω ούτε σεντς; Τώρα που χάλασε ο υπολογιστής ‘πάπαλα’...

-Δε ξέρω γιατί αλλά μου την σπάει η αποταμίευση, από τότε που γράφαμε εκθέσεις στο δημοτικό, θυμάσαι;

--Ναι, ο καταραμένος κουμπαράς. Κι έχω παρατηρήσει ρε Τασία ότι οι περισσότεροι που μαζεύουν λεφτά για ώρα ανάγκης τους βρίσκει κείνη η ‘ανάγκη’ που περιμένουν…

-Αυτό που φοβάσαι γίνεται. Άσε που διάβαζα μια έρευνα φοβερά αποκαλυπτική. Τα υποκείμενα της έρευνας ήταν όσοι είχαν κερδίσει μεγάλα ποσά σε τυχερά παιγνίδια. Οι περισσότεροι έζησαν δυστυχισμένοι. Πολλοί αυτοκτόνησαν κιόλας. Φαντάζεσαι; Το όνειρο του κάθε μικροαστού μυρίζει μπαρούτι.

-Αποκάλυψη τώρα! Γιατί όταν έχεις λεφτά, τα λεφτά που τόσο ποθούσες και δεν είχες ποτέ χτίσει κάτι ουσιαστικό στην ζωή σου αυτό πού είχες υψωμένο πάνω στην άμμο γίνεται θρύψαλα. Οι άλλοι σε βλέπουν σα λεφτά, εσύ γίνεσαι καχύποπτος έχεις και την ψευδαίσθηση ότι μπορείς να αγοράσεις την ευτυχία μέχρι που κάποτε το παραμύθι τελειώνει. Όλες οι σχέσεις σου ψευδεπίγραφες καθώς ήταν δεν αντέχουν, οι απολαύσεις όλου του κόσμου κάποτε καταντούν ανούσιες και συ μένεις μόνος με τα βρωμολεφτά σου. Είναι να μην τρελαθείς;

-Και συ το ίδιο θα πάθαινες; τον κοίταξε η Τασία ερωτηματικά.

-Μπα, της απάντησε σοβαρός. Αν ήθελα στη ζωή μου λεφτά θ' αγωνιζόμουν να τα αποχτήσω αλλά βλέπεις ότι οι επιδιώξεις μου είναι άλλου τύπου, αν και βέβαια τα ‘σκάτωσα’ και σ’ αυτές (ολίγον τι).

-‘Όσο πατάει ο ελέφαντας’, δηλαδή…

Ένας θόρυβος ακούστηκε καθώς ο δίσκος της σερβιτόρας απογειωνόταν απ' το χέρι της και προσγειωνόταν στο δάπεδο.

-Τελικά οι πατέρες παραμένουν επίκαιροι. Η ψυχολογία του ανθρώπου έμεινε στη βάση της ίδια, συνέχισε εκείνος.

-Τι είπαν πάλι οι "πατέρες"; τον ρώτησε επίτηδες εκείνη με στόμφο.

-Τα τρία βασικά πάθη: κενοδοξία, φιληδονία, φιλαργυρία. Τουτέστι δόξα, χρήμα κι ηδονή. Αυτά δε συνιστούν και σήμερα τις βασικές επιδιώξεις του ανθρώπου;

-Δε ξέρω, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που η καρδιά τους είναι ακόμη ζωντανή και μπορούν ν' αγαπούν.

-Πολλοί; Καλά, θα ‘μαστε στο παράδεισο τότε.

-Υπάρχουν κι αυτά που λες, σ' ένα κράμα. Η καλή κι η κακή πλευρά του ανθρώπου.

- Πάντως υπάρχουν σίγουρα εκείνοι που σκέφτονται αλλιώτικα, που δημιουργούν, που είναι έτοιμοι να προσφέρουν ανιδιοτελώς, που ονειρεύονται... Αυτό όμως καθόλου δε σημαίνει πως τα καταφέρνουν,( φεύ! –μακάρι να ‘ταν πάντα έτσι!). Η διαφορετικότητα τους τους προορίζει για μια δύσκολη ζωή. Συνήθως σκύβουν για να φτάσουν το ύψος των άλλων, αυτών που δεν μπορεί παρά να έχουν δίκιο αφού είναι τόσοι πολλοί. Κατατρώγονται απ' την επιθυμία να τους μοιάσουν μέχρι να καταλάβουν ότι είναι φτιαγμένοι από άλλο υλικό, προορισμένοι για έναν άλλο σκοπό. Αυτοί οι άνθρωποι βρίσκουν τελικά ανάπαυση ψυχής μόνο ο ένας κοντά στον άλλο. Έτσι δημιουργούνται οι φιλίες κι οι μεγάλοι έρωτες. Φυσικά δε σημαίνει πως όλα συμβαίνουν σ' αυτούς ιδανικά, κάθε άλλο. Οι πειρασμοί είναι μεγάλοι, και λίγοι παραμένουν αλώβητοι...

-Στ' αλήθεια πιστεύεις ότι είσαι και συ από άλλη πάστα;

- Ναι, όχι βέβαια με την έννοια του ρατσισμού, το πιστεύω και για σένα αυτό. Μόνο που εσύ δεν το ‘χεις ακόμη καταλάβει. Μπαίνεις μέσα σε ρόλους που άλλοι σχεδίασαν για σένα και δυστυχώς πέρα απ' αυτό το ρόλο δεν υπάρχεις γι αυτούς. Ενώ για παράδειγμα για μένα δεν είσαι νοικοκυρά εργάτρια ή ό,τι άλλο θες. Είσαι μόνο η Τασία ή …σχεδόν μόνο (και της έκλεισε πονηρά το μάτι). Τέλος.

Μείναν για λίγο σιωπηλοί, χαμένοι ο καθένας στον κόσμο του. Ο Λουκάς σήκωσε το κεφάλι και χαμογέλασε.

-Κι αυτή η σιωπή δεν είναι σιωπή, είναι η άρρητη επικοινωνία δυο ψυχών, είπε.

-Αμάν ρε Λουκά, μου τη σπάει που σχολιάζεις τα πάντα, άσε και τίποτε να περάσει έτσι. Όσο γι αυτό που λες με τους ρόλους έχεις δίκιο. Καταπιέστηκα φοβερά στο παρελθόν, έβαζα πάντα πιο πίσω τις δικές μου ανάγκες. Δεν πάει πολύς καιρός που άρχισα να λέω 'θέλω', 'μου αρέσει'. Δυσκολεύομαι ακόμη με τον Πέτρο. Δυσκολεύομαι να βρω την ισορροπία ανάμεσα στις δικές του ανάγκες και στις δικές μου.

-Εσύ θα εκφράσεις τις δικές σου. Άσε εκείνον να πει τα δικά του. Ωχ, πολλά είπα…

Έξω νύχτωνε.

-Λουκάνικε πρέπει να περάσω να πάρω τα παιδιά απ' το φροντιστήριο. Απόλυσέ με!

-Θα φύγω και ‘γω. Το όμορφο σπιτάκι μου, όμορφο όσο ακόμη είναι μοναχικό δηλαδή (ψευδόταν βέβαια αύτολα), με περιμένει!

Πλήρωσαν και φύγαν μαζί, χαιρετώντας τους γνωστούς τους με φευγαλέα χαμόγελα , μάλλον εντελώς διαφορετικά πράγματα ο καθένας τους σκεπτόμενοι, όπως άλλωστε συμβαίνει και ‘στα καλύτερα σπίτια’.

Μαθηματικοί συλλογισμοί ανεπρόκοπων στιχοπλόκων (ή ''αλλεπάλληλα ραπίμσατα'', 357η συνέχεια)

Και να πάλι με την χρεία της γραφής, όχι πια σαν κραυγή απελπισίας αλλά σαν αρωγό στην προσπάθεια να κατανοήσεις την αλήθεια που σου δίδαξε για μια ακόμη φορά η ζωή, και όπως το συνηθίζει με τον σκληρότερο δυνατό τρόπο. Και να μη φεισθείς να υποβάλλεις σε αυτήν τη δοκιμασία ούτε μια πτυχή ακόμη και του ίδιου σου του εαυτού, ούτε μια πτυχή της οποιαδήποτε αυταπάτης είχες για τους άλλους και για τη σχέση σου μαζί τους, εναρμονισμένα αυτά όσο μπορείς με κάτι ανώτερο της ορθοκρισίας και της αυστηρά τυπικής δικαιοσύνης. Δεν είναι λίγες φορές που συνάντησα ανθρώπους που η πίκρα απ’ αυτές της αλήθειες που τους φανέρωσε η ζωή τους έκανε να αναδιπλωθούν δραματικά σε σχέση με τους άλλους φτάνοντας στον κυνισμό και στην απαξίωση, τις περισσότερες φορές με ένα τυπικό πια απ’ ότι έχω καταλάβει στην ψευδή συνείδηση χαρακτήρα αυτοδικαίωσης και έλλειμμα δικαιοσύνης, μην υποβάλλοντας την δική τους συμπεριφορά στην ίδια βάσανο που υποβάλλουν την συμπεριφορά των άλλων. Όσον με αφορά αγωνίζομαι να μη πέσω στην ίδια παγίδα. Είναι πικρό να διαπιστώνεις πόσο λίγη σημασία είχες για ανθρώπους που έφαγες μαζί τους ψωμί κι αλάτι ( ή που το νόμιζες έτσι) που τους άνοιξες και σου άνοιξαν την ψυχή τους και που όταν αυτό συνέβαινε είχε πραγματικά σε μεγάλο βαθμό γνησιότητα κι αξία. Πόσο εύκολα σε προσπερνούν όταν οι συγκυρίες της ζωής σας απομακρύνουν τον ένα από τον άλλο, πόσο εύκολα σε ξεχνούν…



Τι να πω, έρχονται στο νου μου πολλά και διάφορα που δείχνουν πόση απόσταση από την αλήθεια του βίου έχουν οι διάφορες ‘αλήθειες’, που δήθεν πρεσβεύουμε και δήθεν υπηρετούμε, χωρίς να το καταλαβαίνουμε αυτό και χωρίς να χουμε την έγνοια ή την αγωνία να το καταλάβουμε. Σίγουρα αναρωτιέμαι για την δική μου κρίση, πώς έχω πέσει τόσες πολλές φορές έξω. Και κάποια στιγμή όταν πηγαίνεις πέρα από την αφέλεια ή την βολική αυταπάτη βρίσκεσαι σε ένα καίριο σημείο όπου πρέπει να επαναπροσδιορίσεις την στάση σου σύμφωνα με την νέα γνώση που αποκόμισες για σένα και τους άλλους. Και βέβαια πάντα εκείνα που σε καίνε και σε πικραίνουνε έχουν να κάνουν με τις στενότερες σχέσεις σου (όπως και μ’ αυτά έχουν να κάνουν και οι ενοχές σου). Μου λένε συχνά ότι είμαι απαιτητικός σχεδόν με την ίδια ευκολία που μου λένε ότι έχω ήθος. Για μένα εξυπακούεται η απαίτηση της συμπόρευσης με την όποια αλήθεια, την κατά το δυνατόν βαθύτερη αλήθεια, της συνείδησής μου και το όποιο ήθος μου βρίσκεται στην αναγνώριση της έλλειψής του, στην συνειδητοποίηση της υπαρξιακής μου αποτυχίας και ανεπάρκειας απέναντι σ’ αυτά ακριβώς τα έσχατα κριτήρια της συνείδησης μου.



Καταλήγοντας να θυμηθώ πάλι εκείνη την φράση του ψαλμωδού: ‘πας άνθρωπος ψεύτης’(συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού του). Βέβαια δε ζητώ από τους άλλους να μου δώσουν πράγματα που δε θέλουν ή δε μπορούν, τι νόημα θα είχε μια τέτοια απαίτηση; Αλλά θέλω να γνωρίζω την αλήθεια, η γλυκιά αυταπάτη των ψεμάτων δεν μου είναι αρεστή. Και βάση αυτής να ορίσω τη δική μου στάση, τι θα δώσω και αν μου είναι αρκετό αυτό που θα πάρω ώστε να διατηρήσω μια σχέση σ’ ένα επίπεδο που θα έχει νόημα. Δεν εννοώ φυσικά ότι όλα αυτά γίνονται μέσα μου με άψογα μαθηματικά, (εννοείται), ακόμη κι αν έτσι φαίνεται εν τη ρύμη του λόγου!



Και συνεχίζοντας ακόμη πιο βαθιά, ξέρω πόσο ο ίδιος έχω γίνει ‘αντικείμενο’ ελέους από το Θεό, δέκτης αγάπης που γνωρίζω ότι δεν την αξίζω, γιατί ποτέ η αγάπη δεν κοιτάει την αξία. Έχω μάλιστα αρκετά συναισθανθεί την βαθιά αλήθεια του ευαγγελίου για την αδυναμία της ανθρώπινης κρίσης να είναι δίκαιη, παρότι πολλές φορές νομίζει πως είναι. Και την απαξία οποιασδήποτε κρίσης ακόμη και της πιο δίκαιης απέναντι στο γεγονός της αγάπης. Και μάλλον όλα αυτά τα οποία συλλογίζομαι ή γράφω σκοπό δεν έχουν να καταδικάσουν ανθρώπους και συμπεριφορές (‘ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθο βαλλέτω’) αλλά να με βοηθήσουν να προσδιορίσω τη στάση μου απέναντι στους άλλους, και να πάρω μια ενσυνείδητη όσο το δυνατόν θέση σ’ αυτά τα ζητήματα. Αλλά αντιλαμβάνομαι ότι δεν είναι μόνο ζήτημα λογικής επεξεργασίας έτσι από κει και πέρα φτάνω σε ένα όριο όπου η ψυχή και οι ζυμώσεις που γίνονται μέσα της ανεπαίσθητα στα σκοτεινά έχουν πια το τελικό λόγο. Και καταλήγω εντέλει στο γεγονός της υπαρξιακής μοναξιάς που μας χωρίζει όλους τον ένα από τον άλλο, και που δυσκολεύομαι τόσο συχνά να δεχθώ! Αλλά ας σταματήσω εδώ.











από τη συλλογή (; χαχα): "Σκέψεις και αποσπάσματα και άλλα Αποκυήματα Φαντασίας ενός (εως τώρα) Άγνωστου Ηλιθίου
Σημ. Αν και το συγκεκρμένο απόσπασμα μοιάζει σα μια ευφυής αναλαμπή, ο ίδιος όμως το απεκήρυξε χαρακτηρίζοντάς το 'διαόλου αποκύημα' και 'λογιστικά φληναφήματα υπερηφάνου ψυχής" απογοητεύοντας έτσι τους γιατρούς του περισσότερο κι απ' τους κριτικούς του (χμ, λέμε...)