( Απόπειρα εναρμόνισης του υλικού με το άυλο, του ορατού με το αόρατο, του εσωτερικού λόγου με την εξωτερικό περιβάλλον. Μια θεραπευτική για την ψυχική μας ισορροπία τέχνη, που αφορά τη διευθέτηση των εξωτερικών όρων του περιβάλλοντός μας.)
Καθώς το εξωτερικό επηρεάζει το εσωτερικό και αντίστροφα, είναι φυσικό η ψυχική ή νοητική κατάσταση μας να εξωτερικεύεται σε πράξεις και κατ’ αυτό τον τρόπο να δομεί το άμεσο περιβάλλον του ανθρώπου. Φυσικά συμβαίνει και το αντίστροφο. Η αισθητική ως σύλληψη και αναπαράσταση του ωραίου είτε μέσω ενός έργου τέχνης ή και καθημερινά στη ζωή μας με αυτό που κοινώς αποκαλούμε ‘γούστο’ είναι μια απόπειρα της ψυχής να εκφραστεί και να δομήσει κατά τον δικό της ιδιαίτερο κάθε φορά τρόπο το εξωτερικό πεδίο της δράσης της.
Στη δύση η αξία ενός ωραίου για παράδειγμα οικήματος, ενδύματος, ενός όμορφα διαρρυθμισμένου ή διακοσμημένου χώρου έγκειται κυρίως στη ψυχολογική, ευεργετική ή όχι, επίδραση που έχει κάτι τέτοιο πάνω μας. Αν οι αναλογίες των μορφών τα χρώματα τα σχήματα και ο φωτισμός του περιβάλλοντος χώρου για παράδειγμα υπακούουν σε κάποιους κανόνες ταιριαστούς στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση (ή και στην ιδιαίτερη κατάσταση ενός συγκεκριμένου ανθρώπου κάποιες φορές) ώστε να μας δίνεται η αίσθηση της ομορφιάς και της ευχαρίστησης καθώς ερχόμαστε σε επαφή μαζί του μέσω των αισθήσεών μας, θεωρούμε ότι πρόκειται για κάτι ωραίο και ευεργετικό για μας, γι’ αυτόν και μόνο το λόγο. Αυτό άσχετα με το αν υιοθετούμε μια φιλοσοφική στάση που επικαλείται αντικειμενικές και καθολικές αρχές όσον αφορά το ωραίο είτε αντίθετα υιοθετούμε καθαρά υποκειμενικά κριτήρια θέτοντας ως ‘μέτρο όλων των πραγμάτων’ και των κρίσεών μας εμάς τους ίδιους, τον άνθρωπο δηλαδή (ακόμη ενδεχομένως και κάποιο συγκεκριμένο άνθρωπο).
Η διαφοροποίηση της Ανατολής ως προς τις αντιλήψεις στο σημείο αυτό (όπως ολοκάθαρα αποτυπώνεται στο σύστημα του φένγκ-σούι) είναι ότι η διευθέτηση του χώρου δεν έχει να κάνει τόσο με το τι εμείς προσλαμβάνουμε μέσω των αισθήσεών μας ως εντύπωση, αλλά με το αν αυτή η διευθέτηση εναρμονίζεται με την (πανταχού παρούσα) συμπαντική ζωτική ενέργεια, ώστε αυτή να κυλάει στο συγκεκριμένο χώρο αρμονικά και ευεργετικά για τους ανθρώπους που τον κατοικούν.
Ασχέτως πάντως με το ποιος έχει το περισσότερο δίκιο σ’ αυτό αποτελεί κοινό τόπο για δύση και ανατολή η σημασία ενός ‘σωστά διευθετημένου περιβάλλοντος’ (όχι μόνο με την πρακτική έννοια). Νομίζω ότι και σε αυτό το ζήτημα (όπως και σε άλλα) η προτεραιότητα βρίσκεται πάλι στην ανθρώπινη εσωτερική κατάσταση, καθώς αυθόρμητα ένας άνθρωπος θα διαρρυθμίσει και το περιβάλλον με τρόπο που θα ταιριάξει στον ψυχισμό του ή τελοσπάντων στην ‘φάση’ που περνάει την συγκεκριμένη εκείνη περίσταση. Μακάρι όμως να ‘ταν τα πράγματα τόσο απλά!
Ουδόλως διαθέτουμε σε αρκετά ανεπτυγμένο βαθμό οι περισσότεροι το ανάλογο αισθητήριο και την ετοιμότητα, την εγρήγορση δηλαδή, που θα μας επέτρεπε κάθε φορά ερευνώντας διαισθητικά το περιβάλλον μας να προβούμε στια ανάλογες ρυθμίσεις, διορθώσεις ή αλλαγές που αυτό χρειάζεται ώστε να λειτουργήσει κατά το μέγιστο δυνατό βαθμό προς όφελος της ψυχοσωματικής μας ευρυθμίας και υγείας. Και πολλές φορές η έλλειψη της μέριμνας αυτής κάνει το περιβάλλον μας απωθητικό και επισφαλές για τα έργα που επιχειρούμε εκεί μέσα αλλά και για μας τους ίδιους.
Το σύστημα φεγκ-σούι επιχειρεί να κωδικοποιήσει κάποιους κανόνες βάσει των οποίων ακόμη κι αν εκλείπει ο διαισθητικός παράγοντας ή δεν είναι τόσο έντονα ανεπτυγμένος θα μας βοηθήσουν στην κατάλληλη διευθέτηση του σπιτιού καθώς και οποιουδήποτε μέρους επιλέγουμε να δραστηριοποιηθούμε (όπως το χώρο της εργασίας). Σ’ ένα δυτικό μυαλό που είναι αρκετά ασυνήθιστο να χρησιμοποιεί την διαίσθησή του σε τέτοιες περιπτώσεις ή να προβαίνει σε ανάλογες διαδικασίες με τη λογική αυτή, θεωρώντας τες εξίσου σημαντικές με οτιδήποτε άλλο κάνει, τέτοιοι κανόνες είναι δυνατόν να βοηθήσουν στην αρχή. Αν μη τι άλλο δίνουν ιδέες που αν κανείς τις δοκιμάσει, έμπρακτα διαπιστώνει αν έχουν κάποια αξία ή όχι για τον ίδιο. Το κακό μόνο είναι ότι το φεγκ σούι (τουλάχιστον αυτό που έχω εγώ υπόψη μου) το ‘παρατραβάει’. Καταλήγει τελικά σε ένα είδος δυσειδαιμονικής αντίληψης των πραγμάτων που με συμβολικές ενέργειες, κάτι σα μαγικές τελετουργίες, προσπαθεί να επηρεάσει το προσωπικό πεπρωμένο του ατόμου ώστε αυτό να αποχτήσει φήμη, πλούτο, έρωτες κ.ο.κ. Νομίζω πάντως πως αυτό που πρέπει να κρατήσουμε από μια τέτοια προσέγγιση είναι η αντίληψη για την αδιάρρηκτη σχέση του υλικού περιβάλλοντος με την πνευματική και την ψυχική μας ισορροπία και να κινηθούμε ώστε να χρησιμοποιήσουμε τις κρυμμένες μας δυνάμεις για να φέρουμε σε μια καλύτερη αρμονία το εξωτερικό χώρο μας με την ψυχή μας.
